„O wy, którzy wierzycie! Jest wam przepisany post, tak jak został przepisany tym, którzy byli przed wami – być może wy będziecie bogobojni” (Koran 2:183)

Post to powstrzymanie się od czynników unieważniających post od świtu do zachodu słońca, poprzedzone intencją, wyrażoną słownie bądź w sercu. Obowiązek poszczenia w miesiącu ramadan nałożył Allah Najwyższy na muzułmanów w drugim roku po hidżra (emigracja Proroka Muhammeda z Mekki do Medyny). Post w miesiącu ramadan jest obowiązkiem i jest jednym z pięciu filarów islamu. Osoba, która uważa, że tak nie jest, uznawana jest za niewiernego. Post w miesiącu Ramadan – dziewiątym miesiącu kalendarza muzułmańskiego – trwa 29 lub 30 dni.

Ramadan stanowi dla wszystkich muzułmanów czas wyjątkowy, to miesiąc szczególnego kontaktu z Bogiem, samodyscypliny i refleksji. Poszczący, doświadczając pragnienia i głodu, solidaryzują się z głodującymi na całym świecie. Miesiąc ten powinien być dodatkowo wypełniony modlitwą i dobrymi uczynkami.

Posłaniec Allaha (Pokój z Nim) powiedział:

„Kto pościł w ramadanie z wiarą i nadzieją na nagrodę, przebaczono mu przeszłe grzechy” (Relacjonował Ahmad)

Osoby zwolnione z postu:

– chorzy umysłowo i nie mający świadomości (nieprzytomni, w śpiączce), aż odzyskają zmysły (nie spoczywa na nich obowiązek nakarmienia bądź odrabiania postu)
– osoby starsze lub nieuleczalnie chorzy (zobowiązani są do nakarmienia biednego za każdy dzień w którym nie pościli)
– kobiety miesiączkujące, będące w ciąży, w połogu, lub karmiące piersią (zobowiązane są do odrobienia postu tzn. pościć w innym terminie tyle dni ile nie pościły)
– chorzy, jeżeli post wzmaga chorobę lub opóźnia wyleczenie (zobowiązani są do odrobienia postu tzn. pościć w innym terminie tyle dni ile nie pościli)
– osoby będące w podróży, gdy post sprawia im kłopot (zobowiązani są do odrobienia postu tzn. pościć w innym terminie tyle dni ile nie pościli)
– dzieci (można zachęcać dzieci do postu, aby się do niego przyzwyczajali, a po osiągnięciu dojrzałości płciowej post staje się dla nich obowiązkiem)

Czynniki unieważniające post:

– wszystko co przedostaje się do przewodu pokarmowego przez usta, bez względu czy będzie to jedzenie lub picie, odżywcze dla organizmu lub rzecz nie dostarczająca wartości odżywczych dla organizmu. Wszystko, co jest odżywcze dla organizmu, ale dostało się do niego inną drogą niż  przez usta, np. kroplówka. Natomiast zastrzyk lekarstwa, wykonany domięśniowo lub dożylnie, nie unieważnia postu. Również nie unieważnia postu zjedzenie lub wypicie czegokolwiek, gdy zapomnieliśmy że pościmy.
– umyślne wymioty. Wymioty nie wymuszone nie unieważniają postu.
– wytrysk spermy, czy to spowodowany pocałunkiem czy masturbacją, unieważnia post. Jeżeli natomiast wytrysk nastąpi przez patrzenie lub rozmyślanie – nie unieważnia postu, jak również wypłynięcie śluzu, nie ma wpływu na post.
– stosunek seksualny, dozwolony jest tylko w nocy.

Dopuszcza się poszczącemu następujących rzeczy:

– wchodzenie do wody i zanurzanie się w niej w celu wykonania ghusl lub ostudzenia ciała od żaru i pragnienia. Jeżeli do przełyku nieumyślnie dostanie się woda to post pozostaje nadal ważny
– czernienie powiek antymonem i zakraplanie oczu, nawet gdy odczuwany jest smak w przełyku, gdyż oko nie ma połączenia z resztą ciała
– zakraplanie ucha. Gdy coś dostanie się przez usta lub nos, jest uważane za przerywające postu.
– płukanie ust i nosa, ale bez przesady. Jeżeli przełknie się trochę wody nieumyślnie, nie unieważnia to postu
– pocałunki z małżonkiem, jeżeli są w stanie zapanować nad pożądaniem
– puszczanie krwi jeżeli nie osłabia poszczącego
– lewatywa
– połykanie śliny, pyłu z powietrza, wąchanie przyjemnych zapachów, próbowanie jedzenia, ale należy je wypluć, aby nie dostało się do wnętrza ciała
– spanie w stanie dżanaba (spowodowany mokrym snem lub stosunkiem z żoną w nocy)

Etykiety związane z postem

– spożycie as-sahur – posiłek przed świtem. Prorok Muhammad (Pokój z Nim) powiedział: „Jedzcie przed wznowieniem postu, bo w tym posiłku jest błogosławieństwo”
– al-iftar – jak najszybsze przerwanie postu po zachodzie słońca poprzez spożycie daktyli w nieparzystej ilości lub wody. Następnie wykonuje się modlitwę maghrib i spożywa się obiad. Posiłek można zjeść również przed maghrib.
– du’a (suplikacja) przed przerwaniem postu po zachodzie słońca: „Przeszło pragnienie, wypełniły się żyły i daj Bóg jest nagroda” (zahaba az-zaman ła ibtallat al-uruk ła sabata al-adżr inszaAllah taala)
– unikanie wszystkiego, co koliduje w jakiś sposób z postem: kłamstwo, obgadywanie, plotki, gadanie bez sensu i klnięcie, w ogóle unikanie tego, co islam zakazuje, aby osiągnąć bogobojność (takła), do której prowadzi post
– nasilenie zbożnych czynów, zwłaszcza uczenie się i nauczanie Koranu, rozdawanie jałmużny, trzymanie się sunny Proroka Muhammeda, zwłaszcza uczestniczenie w modlitwie tarałih
– szczotkowanie zębów misłakiem

Modlitwa at-tarałih

Jest to modlitwa nocna, po modlitwie isza, odprawiana tylko w ramadanie. Można ją wykonać w meczecie albo w domu. Składa się z 8 lub 20 rakatów.

Lajlat al-kadr (Noc przeznaczenia)

Jest to najlepsza z nocy w roku. Allah mówi:

„Zesłaliśmy go (Koran) w noc przeznaczenia. Czy wiesz co to noc przeznaczenia? Noc przeznaczenia jest lepsza od tysiąca miesięcy. W niej to zstępują anioły i duch za pozwoleniem ich Pana dla wypełnienia wszelkich rozkazów. Ona to pokój, aż do pojawienia się zorzy porannej” (Koran 97:1-5)

Prorok zachęcał muzułmanów do modlenia się tej nocy, gdyż dla tych którzy robią to z wiarą i pragnieniem nagrody, przebaczone będą minione grzechy. Zalecał również mówienie następujących słów: O Boże! Ty jesteś wybaczający, miłujesz wybaczenie, proszę wybacz mi moje grzechy! (Allahumma, innaka afułł tuhibbu al-afła fa afu anni).

Prorok Muhammed (Pokój z Nim) powiedział: „Szukajcie nocy przeznaczenia w nieparzystych ostatnich nocach ramadanu” (Relacjonował al-Buchari). Może to być 21, 23, 25, 27 lub 29 noc ramadanu.

Itikaf

To trwanie w meczecie w celu czczenia Allaha. Ten czyn uznawany jest za dobry w ostatnich dziesięciu dniach ramadanu. Osoba, która robi itikaf musi mieć ku temu intencję, czystość od dżanaba oraz czystość po okresie i połogu.

Itikaf był praktykowany przez Proroka Muhammeda (Pokój z Nim) regularnie. Jego żona Aisza przekazała, że Prorok wykonywał itikaf w ostatnich dziesięciu dniach ramadanu, aż do śmierci, a jego żony kontynuowały to, co czynił Prorok. (relacjonowali Al-Buchari i Muslim).

Sunną jest rozpoczęcie itikafu po modlitwie al-fadżr oraz nie wychodzenie z meczetu, chyba że z konieczności. Dlatego podczas itikafu nie można odwiedzać chorego, uczestniczyć w pogrzebie, ani dotykać żony i współżyć z nią.

Itikaf jest szansą na zapomnienie o troskach życiowych, oddaniu się czczeniu Boga i czytaniu Koranu, wzmożeniu suplikacji (du’a) do Boga, próśb o przebaczenie, wymawianiu słów „subhana Allah” czy mówieniu modlitw dla Proroka Muhammeda (Pokój z Nim). Powinno mówić się jedynie o tym co dobre, unikać wszystkiego, co przeszkadza w skupieniu myśli na Bogu, wybrać na itikaf meczet, w którym zawsze modli się spora grupa wiernych.

Najlepiej dla kobiety, aby wykonywała itikaf w domu, a dokładniej w miejscu, w którym zazwyczaj się modli.

Z końcem Ramadanu następuje święto – Id al-Fitr (Ramadan Bajram).

Źródło: Fajsal Mawlawi, Prosty wykład głównych praktyk religijnych islamu, 2003.