Muhammad (pokój z Nim) urodził się w Mekce (obecna Arabia Saudyjska) w roku 570. Był bezpośrednim potomkiem Ismaila, starszego syna Abrahama. Osierocony jako dziecko, zajmował się w młodości pasterstwem. Gdy dorósł, znany był ze swojej prawdomówności, wspaniałomyślności i szczerości, za co otrzymał tytuł al-Amin, czyli „godny zaufania”. W wieku 25 lat Muhammad poślubił Chadidżę, kobietę szanowaną i odnoszącą sukcesy w handlu. Zostali pobłogosławieni dwoma synami i czterema córkami. Byli idealnym małżeństwem, prowadzącym szczęśliwe życie rodzinne.
Muhammad miał naturę kontemplacyjną, nienawidził upadku obyczajów i okrucieństwa panoszącego się w jego społeczności. Często miał zwyczaj oddawać się rozmyślaniom w grocie Hira, blisko szczytu Dżabal an-Nur, Góry Światła, na peryferiach Mekki. Kiedy osiągnął 40 lat, Anioł Gabriel przekazał mu pierwsze objawienie od Boga:
Głoś! W imię twego Pana, który stworzył! Stworzył człowieka z grudki krwi zakrzepłej! Głoś! Twój Pan jest najszlachetniejszy! Ten, który nauczył człowieka przez pióro; nauczył człowieka tego, czego on nie wiedział. (Koran 96:1-5)
Bóg przekazywał objawienia Muhammadowi przez 23 lata. Złożyły się one na Świętą Księgę – Koran.
Otrzymanymi od Boga objawieniami Muhammad zaczął dzielić się z mieszkańcami Mekki. Wielbili oni jednak swych bożków i odrzucali nawoływanie Proroka do czczenia tylko Jedynego Boga. Sprzeciwiali się Muhammadowi i jego zwolennikom, pierwszym muzułmanom, na wszystkie sposoby, prześladując ich oraz zadając wiele cierpień.
W roku 622 Bóg nakazał społeczności muzułmańskiej emigrację, zwaną hidżra. To wydarzenie, podczas której muzułmanie opuścili Mekkę, aby udać się do Medyny, wyznacza początek kalendarza muzułmańskiego.
Medyna dała Muhammadowi i muzułmanom schronienie i zapewniła bezpieczeństwo, dzięki któremu społeczność muzułmańska mogła się rozwijać. Po kilku latach, Prorok i jego zwolennicy powrócili do Mekki i przebaczyli swoim wrogom. Następnie udali się do Ka’by (świątyni, którą zbudował Abraham), usunęli z niej bożki i poświęcili Ka’bę, jako miejsce oddawania czci Jedynemu Bogu.
Jeszcze przed śmiercią Proroka, który zmarł mając 63 lata, większość ludności Arabii przyjęła już jego przesłanie. W ciągu niecałego stulecia islam rozprzestrzenił się aż do Hiszpanii na zachodzie, natomiast na wschodzie dotarł do Chin.