
23 stycznia 2023 r. Mufti Rzeczypospolitej Polskiej Tomasz Miśkiewicz, przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego MZR w RP, uczestniczył w państwowych obchodach upamiętniających 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego, zorganizowanych przez Kancelarię Prezydenta RP przed Bramą Straceń Cytadeli Warszawskiej.
Powstanie styczniowe to największy w XIX w. polski zryw narodowy. Za datę jego rozpoczęcia przyjmujemy 22 stycznia 1863 r., gdy Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest powołujący Tymczasowy Rząd Narodowy. Powstanie pochłonęło kilkadziesiąt tysięcy ofiar i odcisnęło ogromne piętno na dążenia niepodległościowe kolejnych pokoleń Polaków.
Prezydent Andrzej Duda złożył wieniec od Narodu. W swoim przemówieniu podkreślił, że powstanie styczniowe było najdłuższym i największym zrywem narodowowyzwoleńczym w naszej historii. Jednocześnie było walką o zrzucenie rosyjskich kajdan i możliwość samostanowienia.
Prezydent podziękował licznie zgromadzonym gościom, w tym przedstawicielom ukraińskiej społeczności z ambasadorem Wasylem Zwaryczem na czele, Swiatłanie Cichanouskiej – przywódczyni białoruskiej opozycji oraz prezydentowi Litwy, Gitanasowi Nausėdzie. Powstanie styczniowe to wspólna historia Polaków, Litwinów, Białorusinów i Ukraińców, którzy walczyli z caratem. W powstaniu wzięło udział ok. 200 tys. osób, ponad 20 tys. zginęło. Represje, które dotknęły ocalałych przy życiu i ich rodziny były niezwykle dotkliwe: konfiskata majątku, zsyłki na Sybir, prześladowania.
Warto wspomnieć o udziale Tatarów w tym zrywie. W powstaniu styczniowym uczestniczył m.in. generał Jan Chalecki herbu Chalecki (1807–1879), najstarszy stopniem wśród powstańczych dowódców. Urodził się prawdopodobnie w Rejżach, był wnukiem Abrahama Chaleckiego, jednego z organizatorów szwadronu tatarskiego w armii napoleońskiej. Po upadku powstania wyemigrował do Francji, gdzie też zmarł. W powstaniu walczył również Romuald Smolski, Tatar z Suwalszczyzny (1844–1925 lub 1926), a wraz z nim Aleksander Buczacki, być może syn Samuela, współwłaściciela części Bohonik.
Relacja dostępna:
https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/160-rocznica-wybuchu-powstania-styczniowego,63766
(Red.)
Fot. Jakub Szymczuk/KPRP, Marek Borawski/KPRP, Mikołaj Bujak/IPN